Panterprint: een revival

Panterprint is al eeuwen in en uit de mode. Maar het is pas in de twintigste eeuw dat de trend zo erg aanslaat, dat we er zelfs tot vandaag de dag niet omheen kunnen. Van sekssymbolen tot First Ladies, panterprint was voor iedereen.

Van top tot teen in panterprint

Van de ‘panterprinthype’ in de 18^e eeuw zien we in de 19^e eeuw maar weinig terug. Zoals ik in mijn vorige blog belichtte was het er zeker wel, maar niet zeer aanwezig. Panter-, ook wel luipaardprint, won pas echt weer zijn populariteit terug in de vroege 20^ste eeuw. Vanaf circa 1910 zien we de print steeds meer terug in tijdschriften als Vogue, Journal des dames et des modes en Ladies' Home Journal. De print (ofwel imitatie, ofwel panterhuiden of soortgelijke bontsoorten), zien we vooral op hoeden, moffen en als decoratie op jassen. Maar ook gehele outfits in de print lijken populair te zijn geweest, zoals hieronder te zien is.

Afb. 1: Zangeres Nelly Martel in een luipaardmantel met bijpassende mof van Max Fourrures, ca. 1910, coll. Palais Galliera.

Roar-ing twenties

In de jaren twintig zet de trend door, zo werd de print veel gespot op de befaamde rennen te Longchamps.[i] Dames droegen jassen, pakjes en hoeden van of met panterhuid. Door de enorme populariteit werden ook veel mooie imitatiestoffen verkocht, zoals met vlekken beschilderde fluweel of pluche. Luipaardbont, echt en nep, was ook zeer geschikt ter decoratie van sport- of reismantels, en werd graag gecombineerd met rood, groen en bruintinten.[ii]

Afb. 2: Twee jaren twintig jurken van (vermoedelijk) op luipaard geïnspireerde stof, coll. Kunstmuseum Den Haag.

Beroemd en berucht

Sindsdien is panterprint eigenlijk niet meer uit de mode geweest. Christian Dior, die de print in vrijwel iedere collectie incorporeerde, zei erover ‘to wear leopard print you must have a kind of femininity which is a little bit sophisticated. If you are fair and sweet, don’t wear it.’[iii]

Beroemd werd de jas van luipaardhuid die Jackie Kennedy in 1962 droeg, ontworpen door Oleg Cassini. Geschat wordt dat dit de dood van 250,000 luipaarden betekende, veroorzaakt door vrouwen die eenzelfde jas wilden. Iets wat Cassini in zijn latere leven zeer betreurde.[iv]

Afb. 3: Maison de Bonneterie, 1955-1966, coll. Kunstmuseum Den Haag.

Hoewel panterprint dus ook zeker door ‘nette’ dames werd gedragen, had het ook toen al iets gewaagds, en werd het daardoor ook graag gedragen door ‘bombshells’ als Eartha Kitt, Diana Dors en Jayne Mansfield.

Afb. 4: Jayne Mansfield en Mickey Hargitay op een gekostumeerd feest in 1956, bron: Wikimedia Commons.

Van ordinaire naar ordinair

Luipaardprint bleef maar aan populariteit winnen, totdat uiteindelijk het speciale er eigenlijk wel vanaf was. Door alle imitaties was het niet langer iets dat alleen de rijksten zich konden veroorloven. Toen de associaties met luxe en zeldzaamheid verdwenen werd het al gauw gezien als iets ordinairs.

In de jaren 70 werd de import van de huiden in Amerika verboden, wat betekende dat slechts imitatiepanterhuid/print overbleef.[v] Deze had toen voornamelijk nog seksuele en erotische connotaties, mede door hoe het neergezet werd in films en televisie.

Afb. 5: Dolores Del Río als nachtclubdanseres Josette Maretl in Journey into Fear (1943), bron: Wikimedia Commons.