Eeuwenoude schoenen, inspiratie voor de toekomst

 
5 april 2021
Shoedeveloper in opleiding aan de Dutch Shoe Academy.

Wanneer ik kijk naar mode en naar schoenen in het bijzonder doe ik veel inspiratie op. Ik ben vast niet de enige die inspiratie haalt uit de schoenen van anderen, en daarom staat inspiratie centraal in dit blog.

In het Nederlands Leder en Schoenen Museum is er aan zulke inspiratie geen gebrek: de meest indrukwekkende exemplaren komen voorbij tijdens mijn werkzaamheden in het depot. Een aantal van de schoenen uit de collectie worden momenteel opgemeten en gereed gemaakt voor hun verhuizing naar het nieuwe museum.

Japanse Géta en A.F. van der Vorst

In deze blog neem ik je mee naar een aantal schoenen uit de collectie van het Nederlands Leder en Schoenen Museum. In dit blog heb ik duo’s samengesteld van schoenen die uiterlijke gelijkenissen vertonen om zo te laten zien hoe de geschiedenis nog steeds inspireert. Zo is er een Géta-sandaal uit Japan uit de periode 1920 - 1960. Deze Géta-sandaal bestaat uit een sandaal met bijbehorende sok, de Tabi. Deze Tabi komt al uit de 15de eeuw. Het principe van deze sandaal komt voor in veel ontwerpen van nu.  

Een van de bekendste is natuurlijk de Tabi van Margiela. Maar ook de groene pump is geïnspireerd op de Géta. Deze schoen is van het label A.F. van der Vorst en komt uit 2005. Wanneer je naar deze schoen kijkt zie je niet meteen de overeenkomsten met de Géta. Maar als je aan het principe denkt van een sok in een schoen zie je het meteen. Bij deze schoen trek je namelijk eerst de groene kous aan waarna je in de pump gaat. Hierdoor kun je ze ook los van elkaar dragen. Inspiratie uit andere schoenen gebeurt op veel verschillende manieren.

Groningse klomp en Viktor & Rolf klompen uit de najaarscollectie 2007-2008. Foto's: Nederlands Leder en Schoenen Museum.

Groningse klomp en Viktor & Rolf

Bij een ander voorbeeld is de inspiratiebron, de klomp, een stuk duidelijker aanwezig. De oudste gevonden klomp ter wereld komt uit 1230. Het is dus echt al eeuwenoud schoeisel. Een andere oude klomp is onderstaand exemplaar uit de collectie van het Nederlands Leder en Schoenen Museum. Deze klomp werd gevonden in een muur tijdens renovatiewerkzaamheden aan station Groningen. Vermoedelijk was deze klomp hier geplaatst als ‘bouwoffer’ toen het Groningse station gebouwd werd. Waarschijnlijk is deze klomp tijdens de bouw rond 1896 in de muur terecht gekomen.

In 2007 hebben Viktor & Rolf de klomp al een hele nieuwe look gegeven, maar aan het principe van de klomp is niet veel veranderd. Door het toevoegen van een hak en de kleuren heeft de klomp echter een hele andere uitstraling gekregen.

Vilten laars van het Utrechtse merk Lev'01 en de Russische Valenki. Foto's: Nederlands Leder en Schoenen Museum.

Lev'01 en de Russische Valenki: de vilten laars       

Het moderniseren van hele oude schoenen zie je nog steeds gebeuren. Zo zie je overeenkomsten tussen de vilten laarzen van het Utrechtse label Lev'01 van Liesel Swart en de van oorsprong Russische Valenki. De vilten laarzen van Lev'01 gaan als het ware verder waar de ontwikkeling van de Valenki stopte.

De Valenki-laarzen werden vaak gedragen met een overschoen, omdat de laarzen volledig uit vilt bestonden en daardoor niet waterdicht waren. Bij de laarzen van Lev'01 is er gekozen om een leren zool toe te voegen en een stevige hak. Hierdoor zijn de schoenen waterdicht, maar behouden ze de natuurlijke warmte van een vilten laars.

Chopine en New Rock laars. Foto's: Nederlands Leder en Schoenen Museum.

Chopine & New Rock plateau laarzen

De chopine komt al uit de 15e eeuw, het model dat ik hier laat zien is een replica van een model uit 1600. De chopine is een schoen op een enorm hoge zool, soms waren de zolen tot wel 50 centimeter hoog. De hoge zolen waren in die tijd bedoeld om te laten zien dat je rijk was en niet hoefde te werken. Voor de jurken waarmee deze schoenen gedragen werden was buitengewoon veel stof nodig wat ze extra duur maakte. De draagsters benadrukten hierdoor hun extreme rijkdom. Daarnaast waren de chopines dusdanig onloopbaar dat de dames vaak twee man personeel nodig hadden om zichzelf te ondersteunen.

In de zwarte New Rock laars uit 1998 zie je dat de zolen een heel stuk lager zijn dan die van een chopine. Tegenwoordig noemen we dit soort zolen plateauzolen. Deze zie je terug in een hele hoop merken en modellen. De chopine was op zijn beurt weer afgeleid van de Griekse Kothurnes die door Griekse tragediespelers gedragen werden. De chopine stond aan de basis van de latere plateauzolen, al is de loopbaarheid gelukkig wel verbeterd.

Adidas sneaker en de 'Adidas' van Lola Pagola. Foto's: Nederlands Leder en Schoenen Museum.

Adidas en Lola Pagola

Inspiratie haal je niet alleen uit eeuwenoude schoenen. Dit kun je ook halen uit schoenen die een stuk recenter zijn. Zo bewijst het rebelse, Nederlandse label Lola Pagola in de jaren 90. Voor hun muiltje hebben ze zich flink laten inspireren door de iconische sneaker van Adidas. Zo is deze schoen van ontwerpsters Marijke Bruggink en Marlie Witteveen niet alleen vernoemd naar het merk maar herken je Adidas ook terug aan de kenmerkende strepen.

Het leuke hier is dat het in concept twee totaal andere schoenen zijn: de ene is een sneaker, de ander een hak. Hierin kun je dus zien dat zo een totaal andere schoen gecreëerd wordt uit de schoen die het oorspronkelijk inspireerde. Een idee, en iets wat zo geassocieerd wordt met één bepaald merk, wordt hierdoor nieuw leven ingeblazen.

Benieuwd naar meer? 

De deuren van het Nederlands Leder en Schoenen Museum zijn op dit moment nog gesloten. In 2022 openen de deuren van een volledig nieuw museum. Hier kun je bijna alle schoenen uit dit blog gaan bekijken en jezelf laten inspireren door al deze prachtige schoenen. In het nieuwe museumconcept is daarnaast niet alleen ruimte voor bewonderen en verwonderen, maar ook voor maken. In vijf labs is ruimte voor maken en innoveren. De collectie kan daarbij een enorme inspiratiebron zijn.

Categorie: 

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie