Mr Darcy meets Eline Vere

Ruisende zijde, adembenemende borduursels, ruches en grote crinolines. Wollen maatkleding voor dandy’s en chique baljurken voor ladies. In het najaar van 2014 sprankelden de kostuums uit de tijd van Jane Eyre, Eline Vere, Jane Austen’s Pride and Prejudice en Downton Abbey in volle glorie in een grote tentoonstelling over mode in de 19de eeuw.

Kostuums en nog veel meer

Naast complete kostuums is er aandacht voor schitterende accessoires, strakke korsetten en originele modeprenten en foto’s. Veel stukken zijn speciaal voor deze tentoonstelling gerestaureerd en worden voor het eerst aan het publiek getoond. Hoe actueel de 19de eeuw nog steeds is, blijkt uit hedendaagse creaties die in de tentoonstelling zijn opgenomen. Modeontwerpers laten zich vandaag de dag inspireren door 19de-eeuwse vormen, silhouetten of technieken uit de 19de eeuw: het schitterende borduurwerk van Jan Taminiau, het dandyisme van Vivienne Westwood en de (donkere) romantiek van Jean Paul Gaultier en Edwin Oudshoorn.

Een opwindende en dynamische tijd

De 19de eeuw was een opwindende en dynamische tijd vol maatschappelijke veranderingen. De welgestelde adel en regenten waren niet langer de enigen die zich volgens de nieuwe modetrends konden kleden. Mode was hoogst belangrijk om je mee te onderscheiden in de society. Hoe kleedde het ‘nieuwe geld’ zich? En op welke manier kon de oude adel zich met hun kledij onderscheiden aan het hof?

Sneller en sneller

Het modenieuws werd in de 19de eeuw steeds sneller en sneller verspreid door de opkomst en steeds grotere invloed van de modetijdschriften. Het silhouet van de modieuze vrouw veranderde voortdurend, de mannenkleding emancipeerde en er kwam voor het eerst speciale kinderkleding op de markt. Nieuwe verfstoffen zorgden voor japonnen in sprankelende kleuren, waarbij aan het verfproces soms zelfs arsenicum te pas kwam. Alles om maar mooi voor de dag te komen! Er is momenteel veel belangstelling voor de geschiedenis en romantische kleding van de 19de eeuw. Denk aan het naspelen van de aankomst van koning Willem I op het Scheveningse strand, het succes van vele kostuumdrama’s, en de baard en snor die weer volop in de mode zijn.

Aan de hand van de mode- en kostuumcollectie van het Gemeentemuseum Den Haag werden in de tentoonstelling en catalogus verschillende thema’s belicht die actueel waren in de 19de eeuw, van hygiëne & gezondheid, kleuren & materialen tot etiquette & status en modewereld & couturiers. Ook de kleine persoonlijke verhalen kwamen aan bod, die de mensen uit de 19de eeuw even heel dichtbij brengen. Dat alles in een prachtige enscenering door vormgever Maarten Spruyt en Tsur Reshef waardoor de personages uit de literatuur, films en televisieseries tot leven kwamen: van Mr Darcy, de familie Kegge uit de Camera Obscura tot la Dame aux Camelias en Eline Vere.

De rijk geïllustreerde catalogus is vormgegeven door Roosje Klap (Uitgeverij Waanders de Kunst 256 pagina’s € 22,50) en bevat teksten van onder andere conservator Madelief Hohé en historica Ileen Montijn. Fotograaf des Vaderlands Koen Hauser verzorgde de fotografie van de moderne ontwerpen in het boek.

opbouw Romantische Mode, Gemeentemuseum