19de-eeuwse mode in 3D: stereofotografie

In de tentoonstelling Romantische Mode in het Gemeentemuseum waren een aantal prachtige stereofoto’s te zien uit de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Leiden. Daar zijn we heel blij mee, want wát die allemaal laten zien op kostuumgebied!

Pikante scènes

Onder voorbeelden van bewaarde stereofoto's vinden we grappig bedoelde foto’s, licht erotische scènes, in scène gezette verhaaltjes…. Voor ons een feest om te zien, want zij tonen 19de-eeuwse vrouwen in heel andere poses, soms zelfs in onderkleding, dan in de gebruikelijke ‘brave’ portretten.

Stereofoto 'Crinoline Difficulties', anoniem, 1855-1865, collectie Rijksmuseum.

De geijkte portretfotografie vond destijds vooral plaats in de studio; je moest er in ongemakkelijke houdingen lang stilstaan of stilzitten. In elk geval zag je er voor deze geposeerde foto’s zo mooi en netjes mogelijk uit. Meestal keurig van voren, of half opzij gefotografeerd in een modieuze (daagse) japon.

Een kijkje in de kledingkast

De stereofoto’s die zijn geselecteerd tonen vrouwen niet alleen in daagse kleding, maar ook in avondkleding, pikant in onderkleding, of met overdreven grote crinolines, als in een spotprent.

In deze stereofoto wordt gesuggereerd dat de crinoline van deze vrouw zó groot is, dat zij er zelfs haar minnaar onder kon verbergen!

Stereofoto uit de Bijzondere Collecties, Universiteitsbibliotheek Leiden

Met de hand ingekleurd

Veel stereofoto’s zijn met de hand ingekleurd, wat een mooi effect geeft. Deze fotografie inspireerde Fotograaf des Vaderlands Koen Hauser bij het maken van zijn fotoserie in opdracht van het Gemeentemuseum Den Haag.

Stereofoto van een tafereel in een kamer: twee vrijende paren in historische kleding, anoniem, 1855-1865, collectie Rijksmuseum.