Stijlvol in games: symbolieken in de virtuele stoffen van Assassin’s Creed

Onlangs bracht game-ontwikkelaar Ubisoft de nieuwste toevoeging op de populaire Assassin’s Creed-serie: Assassin’s Creed: Valhalla. Een nieuwe toevoeging aan deze open world game-reeks.

Alhoewel vaak onderbelicht – is de kledingstijl van het karakter een essentieel onderdeel van het narratief van een game. Welke rol speelt kleding in de Assassin’s Creed serie? En welke symbolieken zijn verwikkeld in deze virtuele stoffen? In dit blog vertelt gametheoretica Connie Veugen meer over de stijl van de karakters Altaïr en Desmond.

Gestileerde adelaars

In 2007 bracht Ubisoft 'Assassin’s Creed' uit voor de toen nieuwe Playstation 3.[i] Met deze game introduceerde Ubisoft een nieuw concept: het herbeleven van de avonturen van een voorouder, door een hedendaags personage. Daarmee werden in een klap twee personages geïntroduceerd: Desmond Miles en zijn voorouder Altaïr Ibn-La’Ahad.

Desmond is een 25-jarige barkeeper, de moderne hoofdpersoon van de 1^ste serie games, gekleed in spijkerbroek, T-shirt met de opdruk van een gestileerde adelaar en een hoodie met een kleine punt aan de kap en op de achterkant ook een gestileerde adelaar (afb 1a en b).

Afb. 1a en b: Game captures van Desmond Miles in 'Assassin's Creed'-games, 2007-2012 © Ubisoft Montreal.

Echter in de spellen domineert de voorvader. In het eerste spel, dat zich afspeelt in het Midden-Oosten van 1191, is dat Altaïr. Hij is lid van het broederschap der Assassijnen (Assassins) en heeft als taak diverse personages in de game zo geruisloos mogelijk te vermoorden.[ii] Omdat dit deel van de game gebaseerd is op een historische plaats en tijd is Altaïr gekleed in een los wit gewaad dat past bij de kleding uit die tijd - met uitzondering van een opvallend brede gordel om zijn middel en een kap die een groot deel van zijn gezicht verbergt.

De brede gordel is een toevoeging van de Ubisoft ontwerpers om zijn status als Assassijn te markeren met het symbool van de orde (dat per game en voorouder-personage verschilt) en om zijn wapens (zoals werpmessen) te kunnen opbergen (afb 2).

Afb. 2 Portret van Altaïr in promotieposter © 2006 Ubisoft Montreal

Vliegende kappen

De gepunte kap past bij de verhullende kleding die je verwacht van een Assassijn. Daarnaast is de kap een verwijzing naar zijn naam en naar een gebruik dat de Assassijnen toegedicht werd. Altaïr is namelijk een Arabische naam die losjes vertaald kan worden als ‘de vliegende adelaar’ of kortweg ‘de vliegende’.

Het gebruik gaat om de zogenaamde ‘leap of faith’ of dodensprong, letterlijk een sprong van grote hoogte die een Assassijn vrijwillig uitvoerde wanneer zijn meester dat verlangde.[iii] Bij het ontwerpen van Altaïr’s kleding stond de bedenkers voor ogen dat zijn wijde mantel met gepunte kap het silhouet van een grote roofvogel zou hebben, een adelaar, wanneer hij een dodelijke actie uitvoerde (afb. 3).

Afb. 3: Capture van de 'leap of faith' uit de video 'Development Diary: Artistic Direction' © 2007 Ubisoft Montreal

Tot nu toe is het doel van de kleding van Altaïr vooral bedoeld om een geloofwaardig tijdsbeeld en personage, dat van een Assassijn, neer te zetten. En uiteraard om het personage en zijn acties aansprekend in beeld te brengen voor de speler. Want daar zit het grote verschil met de verbeelding van de voorouder-personages in Assassin’s Creed tussen de games en de strips en (animatie)films uit de franchise.

Verhullende kleding

Als speler loods je Altaïr door verschillende opdrachten en is het kijken naar zijn soepele katachtige en sluipende bewegingen onderdeel van het plezier dat je beleeft aan het spel. Het is aan jou om je geruisloos door de stad te bewegen of sprintend over de daken je vijanden slimmer af te zijn.

Hoge gebouwen worden in de game gebruikt om de omgeving te verkennen om vervolgens met een spectaculaire ‘leap of faith’ weer veilig op straatniveau te eindigen. Hun plek wordt op de kaart in de game aangeduid met een adelaar-symbool en in de game zelf zit een adelaar op het hoogste punt als duidelijke aanwijzing van de plek waarvan de speler af moet springen. Maar nog belangrijker is het dat de verhullende kleding je de mogelijkheid geeft om Altaïr letterlijk in zijn omgeving op te laten gaan om zo bewakers te kunnen misleiden (afb. 4).

Afb. 4: Capture waarin Altaïr zich verhuld tussen andere karakters in Assassin's Creed © 2007 Ubisoft Montreal.

Waar Altaïr’s kleding zorgvuldig aangepast is, lijkt Desmond’s kleding vooral eigentijds (dit deel van de game speelt zich af in 2012). Toch zien we in Desmond’s kleding met de gestileerde adelaars en de licht gepunte kap een duidelijke verwijzing naar Altaïr. Desmond’s kleding verandert nauwelijks in de games waarin hij de moderne protagonist is, ook al verandert Desmond zelf wel.

In de loop van de games leert Desmond door het herhaaldelijk her-uitvoeren van de taken van zijn voorouders hun speciale capaciteiten, waaronder ‘eagle-vision’ een soort infrarood-blik waardoor verborgen voorwerpen en vijanden duidelijk(er) zichtbaar worden. Daarnaast was Desmond’s kleding een goede bron van inkomen voor Ubisoft, want anders dan Altaïr’s kleding konden fans Desmond’s T-shirt en hoodie (afb. 5) gewoon in het moderne straatbeeld aan .[iv]

Afb. 5: Desmond Hoodie © Ubisoft Workshop, indertijd ook verkrijgbaar in zwart.