De schoen van de 21ste eeuw. In gesprek met: sneakerverzamelaars

Zondag 16 november was ik op Sneakerness, waar ik leerde over de 90s revival, drops en releases en waarom Jordans in een museum thuishoren. (English) Sunday November 16^th I was at Sneakerness, where I learned about the 90s revival, drops and releases and why Jordans belong in a museum.

(An English translation of this article can be found below)

Ondanks de aanhoudende regen, kom ik binnen in een gezellig drukke opslagruimte in Amsterdam-Oost, waar de tweedaagse sneakerbeurs wordt gehouden. De dag ervoor zijn er al zo’n 2000 mensen over de vloer geweest, vertelt mede-organisator Matthijs van der Meulen. Vanaf negen uur ‘s ochtends stonden mensen in de rij om de beurs binnen te gaan, die pas om twaalf uur open zou gaan. Gelukkig is het vandaag rustiger.

Ik ben gewapend met een arsenaal aan vragen. Waar komen al deze bezoekers vandaan? Hoe ziet een sneakerfanaat eruit en waar wordt die passie door gedreven? Met een camera en te weinig papier begeef ik me in de wereld van sneakerfans.

Impressie van de grote hal op Sneakerness.

200 paar sneakers

De grote hal is verdeeld in twee segmenten: aan de randen staan de winkels met hun tafels, de banners boven de hoofden van de verkopers geven aan welke winkel zij vertegenwoordigen. In het midden staan de private sellers: verkopers die delen van hun verzameling verkopen.

Het fascineert me wat er verkocht wordt. Zijn dit nou collector’s items? Ik zie veel sneakers die ik ook uit de winkel herken, maar sommige tafels springen eruit door een diversiteit aan sneakers die soms gemarkeerd worden met astronomische bedragen (€800 voor een paar bruinleren Asics). Deze schoenen zijn van Sascha, een privéverzamelaar. Hij vertelt dat hij zelf ongeveer 200 paar sneakers bezit, waarvan een deel op zijn tafel staat voor de verkoop. Hij heeft meer ruimte nodig om zijn verzameling te onderhouden. Maar er staan ook veel schoenen tussen die hij puur koopt om weer te verkopen, met die merken heeft hij zelf niet zo veel.

Bruinleren Asics uit de collectie van Sasha op Sneakerness.

Retro en Originals

Sascha lijkt de trends in sneakers goed bij te houden, dus ik vraag hem naar the next big thing in sneakers. Voor Sascha zijn dat de Nike Sock Racers, die oorspronkelijk uit midden jaren 80 komen. Sasha associeert ze echter met de jaren 90 “en die worden echt groot”. Deze 90s revival wordt beaamd door Daniel, de managing editor van Sneaker Freaker magazine met wie hij de tafel deelt. Het kleurgebruik, de vorm, maar ook de bijbehorende kleding: alles komt terug.

De retro-look, het terugbrengen van oude stijlen, is niet uniek voor de sneakerwereld, maar speelt een belangrijke rol voor zowel merken als verzamelaars. De geschiedenis van de sneaker is zo vervlochten met de marketing van de schoenen, dat er zelfs een heel vocabulaire omheen is gebouwd: originals (of OGs), releases en limited editions. Woorden die de authenticiteit van de schoen moeten bevestigen en exclusiviteit kunnen uitdrukken. De sneakerverzamelaars die ik spreek associëren deze retrostijlen en originals met hun jeugd, hoewel nostalgie daar geen rol bij speelt, zeggen ze.

Adidas ZX-Flux, hybrid schoen met retro zool en upper uit 1 stuk van Daniel op Sneakerness.

Vernieuwing

Het uitbrengen van nieuwe schoenen gaat ontzettend snel. Waar voorheen elke twee of drie maanden een nieuwe release werd verwacht, komt er nu elke twee weken een nieuwe schoen uit, die de volgende hype moet worden. Om ook vernieuwing in de schoen te brengen, worden er zogenaamde collabs aangegaan. Zoals H&M onder andere veel van dit soort designer samenwerkingen is aangegaan voor de grote markt, doen sneakermerken dit ook.

Voor Sneaker Freaker wordt er regelmatig geschreven over ontwerpers als Ronnie Fieg, Dapper Dan, die ieder een eigen signatuur hebben. Deze namen zullen voor een groot publiek misschien niet bekend zijn, maar voor de echte sneakerfan zijn dit zeer bijzondere uitgaven. Een drop kan maar 1 keer voorkomen, waarbij bijvoorbeeld slechts 600 schoenen worden verkocht. Deze zijn dan ook vrijwel altijd gelijk uitverkocht en verkrijgen daardoor elitestatus.

Daarnaast komen er ook veel hybrids uit. Dit zijn schoenen met bijvoorbeeld een retro schoenzool en een vernieuwde upper. Volgens Daniel is de nieuwe Adidas ZX-Flux een voorbeeld van een schoen die innovatief design laat zien. De zool is geïnspireerd op een ouder model, maar de bovenkant van de schoen is helemaal gemaakt uit één stuk.

Angel Face voor een deel van zijn collectie.

Mobiel museum

Hoewel de doelgroep voor sneakers zich nog steeds blijft uitbreiden, worden echte fans en verzamelaars niet compleet afgeschrikt door de uitbreidende commercialisering. Er is bij Sneakerness sprake van specialisme en verdieping in de geschiedenis van een bepaald soort schoen, waarmee de echte kenner zich onderscheidt.

Zo is er Angel Face, misschien wel de populairste standhouder van de beurs. Angel, zoals hij zich voorstelt, is de eigenaar van The Tech Challenge Club, een soort mobiel privémuseum van de schoenen van André Agassi. Hoewel geen van de schoenen door Agassi zelf gedragen zijn, is duidelijk dat deze schoenen symbool staan voor de wereldberoemde tennisser. Dozen zijn gelabeld met jaartallen en toernooien waaraan Agassi heeft meegedaan.

De meest bijzondere schoenen die Angel bezit zijn de Air Tech Challenge’s uit 1988: de eerste schoen die Nike voor Agassi maakte. De vorm en de kleuren spreken Angel aan en dit wordt beaamd door bezoekers die het minimuseum trekt. “Deze kleuren, dit is hoe sneakers moeten zijn.” Ze zijn het met elkaar eens: Agassi was een tennisser met karakter en dat reflecteert in de schoenen.

Angel Face met een Sneaker Freaker Magazine in handen waarin een artikel over zijn collectie is geschreven.

Stand van The Tech Challenge Club van Angel Face op Sneakerness. Collectie van Nike schoenen voor Andre Agassi.

Horen sneakers in een museum?

De manier van verzamelen is bijna identiek aan de manier waarop musea dit doen en de geschiedenis en ook het huidige modebeeld lijken een grote groep mensen te vertegenwoordigen. “It’s their kind of art”, zegt Michael, van de Duitse winkel In Sneakers We Trust. De aantrekkingskracht van de sneaker is in ieder geval merkbaar aanwezig en lijkt nog steeds te groeien voor een uitbreidend publiek.

Hoe meer ik over sneakers lees, met de interviews nog vers in mijn geheugen, hoe meer ik ervan overtuigd raakt dat er een onmiskenbare relatie bestaat met het museale verzamelen. Ik vraag met af hoe deze cultuur zal worden opgenomen in musea en of het zich wel op zo’n manier laat vertalen. Hoewel het een bekend evenement is binnen de sneakerwereld, is met een bezoek aan Sneakerness slechts het tipje van de sluier gelicht.

To be continued…

Meer foto's van Sneakerness staan op onze Facebook pagina.

---

Shoe of the 21^st century

In a nicely busy warehouse in the East of Amsterdam, I visited the last of a two-day sneaker convention. Co-organizer Matthijs van der Meulen explained that the day before, around 2000 people visited the convention already and visitors and vendors came from all over Europe.

Armed with an arsenal of questions, I entered the arena. What does a sneaker fan look like? Where does that passion come from and why does it go so deep? As my questions outlasted the amount of paper I brought with me, I started to discover this world of sneakers.

Inside the collections

The large hall was divided into two sections: the outer rim banners marked the shop stands, whereas the middle section was manned by the private sellers, showcasing and selling part of their collection.

I kept wondering: are these collector’s items? Many sneakers I recognised from high street shops, but there are also tables displaying a diversity of shoes that are marked by astronomical prices (€800 for a pair of brown leather Asics).

The owner of these shoes is Sascha, a private collector and seller. He tells me that he owns about 200 pairs of sneakers, probably more. However, part of his assortment is also to sell onwards, in order to sustain his own collection. Sometimes in order to gain more space, but some brands he also owns purely for resale. He doesn’t care too much for those.

Retro and Originals

Sascha seems to keep up with certain trends in sneakers, so I ask him about the next big thing. For Sascha, it would be the Nike Sock Racers that originate around the mid 1980s. He, however, associates them with the 90s “and those are getting really big.” His co-seller Daniel, managing editor of Sneaker Freaker magazine, concurs. The colourways, shapes, but also the rest of the outfit: the 90s revival is here.

The retro look, bringing back past styles, is not unique to the world of sneakers, but it plays a crucial role for brands as well as collectors. The whole vocabulary seems to be shaped around the importance of the history of a sneaker. OG, originals, limited editions; these words are used to express the authenticity and exclusivity of a shoe.

Innovation

Releases of new styles or remakes are being followed up faster and faster. Every two weeks there seems to be a drop or launch of shoes that should become the next hype. To keep renewing styles and keep innovation up, brands are collaborating with designers or other makers.

Sneaker Freaker often writes about designers like Ronnie Fieg and Dapper Dan: names that perhaps don’t rake in the general public, but mark unique editions of sneakers for the experts and collectors. The sneakers become much anticipated and can attain elite status, especially when a drop only involves some 600 pairs.

Besides that, there are the hybrids: shoes that, for instance, marry a retro sole with a new upper. According to Daniel, the hybrid Adidas ZX-Flux is a shoe that shows innovative design as the upper is maybe from one single piece.

The mobile museum

While more and more people are getting into sneakers and the shoes are becoming more mainstream, real fans and collectors aren’t repelled by this spreading commercialization. It seems as though the true connoisseur distinguishes himself by specialization and deep knowledge about the history of certain shoes.

Take Angel Face. Perhaps the most popular exhibitor at the convention, his collection is truly one for show, absolutely not for sale. Angel, as he calls himself, is the owner and founder of The Tech Challenge Club: a kind of mobile private museum of shoes designed for André Agassi. That’s right, the tennis player.

The most special shoe Angel possesses is the Air Tech Challenges from 1988. It was the first shoe Nike designed for Agassi. The shape and the colours are what attract Angel most about this shoe and others, visitors of the stand, feel the same way. “These colours, this is how sneakers should be.” They agree: Agassi was a player with great character and that reflects in the shoes.

"It's their kind of art"

After spending a couple of hours in the hall, surrounded by all these shoes and the people that bring them here, I wonder: do sneakers belong in a museum? The way of collecting seems almost identical to how museums approach this. And the history of sneakers as well as its attraction seems to represent a very large and diverse group of people.

Michael, who works at the German shop In Sneakers We Trust, explains: “It’s their kind of art”. In any case, the appeal of the sneaker is tangibly present and seems to continue growing for an ever-larger number of people.