De harembroek: van haute couture tot ‘yoga-broek'

Het was een echte showstopper in het Parijs van 1910; gekleed in de harembroek van modeontwerper Paul Poiret’s liep een vrouw zelfverzekerd door de straten. Geïnspireerd op de Perzische broek, creëerde Poiret dit ensemble. De opvallende look van de draagster haalde de internationale kranten.[1].

‘De eerste harembroek heeft te Parijs natuurlijk aller aandacht getrokken en al wat slechts op een broek leek, maar ’t inderdaad niet was onder de vrouwelijke beenbekleeding, ver in de schaduw gesteld. Natuurlijk werd de draagster druk gekiekt (…) aldus het Rotterdams Nieuwsblad in 1911. ’[2] De vrouw was een mediasensatie, maar werd op straat verafschuwd.

Nu, zo’n honderd jaar later, is de harembroek al lang niet meer de absolute sensatie die het toen was, maar geeft het flamboyante kledingstuk nog steeds een opvallend silhouet aan vrouw én man.

Alena & Franzisca. Foto: Piet Hermans

‘Ik leef in harembroeken’

Op straat kwamen we de vriendinnen Alena (links) en Franzisca tegen. Beide gekleed in comfortabele harembroeken. Francisca: "Dit hebben we niet samen afgestemd, nee! Maar het is ook geen verrassing". Alena: 'Ik leef praktisch in harembroeken. Heel soms draag ik nog sportkleding, maar ik ben gestopt met het dragen van spijkerbroeken".

Franzisca: “Eerst droeg ik vaker harembroeken, maar vanwege mijn werk iets minder. Nu draag ik ze als ik weg ben of voor yoga.” Alena: “Een harembroek dragen tijdens yoga is het ultieme gevoel van vrijheid. Automatisch voel je je verbonden met andere harembroek-dragers. Als je bijvoorbeeld iemand in de trein met een harembroek ziet, chill je gelijk met hen.”

Alena & Franzisca. Foto: Piet Hermans

Negatieve reacties

Alena: “Wij denken dat harembroeken ook veel gezonder zijn dan bijvoorbeeld spijkerbroeken. Een strakke jeans kan natuurlijk supermooi en modieus zijn, maar het is niet heel comfortabel. Bovendien sta je te rillen bij kou en als de temperatuur stijgt is het gelijk heel zweterig. Bij een harembroek heb je door de lucht om je benen een soort klimaatbuffer: het is lekker warm als het buiten koud is en juist weer koel in de hitte. Het is ook een broek die iedereen kan - nee - móét dragen!”

Franzisca: “We dragen deze broeken omdat het praktisch is, maar ook omdat we voelen dat het onze persoonlijkheid uitdraagt. Dit is onze ‘personalized style’. Toch roept dat weleens negatieve reacties op. Onze familie vindt het niet altijd even mooi, maar we zijn ook wel beschuldigd van ‘culturele toe-eigening’, omdat het kledingstuk oorspronkelijk uit het Midden-Oosten komt en wij daar geen ‘roots’ hebben.”

Bordeaux blouse en broek, Kenzo Takada (Jungle Jap), 1974-1980, Modemuseum Hasselt

Hippie ‘Haute’

De meeste harembroeken die we in de museale collecties op Modemuze vinden, komen uit de jaren ‘60 en ‘70. Veel jongeren maakten toen een reis naar het oosten, de zogenaamde hippie-trails, en dompelden zich onder in de verschillende culturen in Azië. De harembroek werd zo opnieuw populair, vooral onder hippies. Maar ook de haute couture designers lieten zich weer inspireren door deze broek.

Een subtiel voorbeeld hiervan zien we in het Modemuseum Hasselt, bij een ensemble van de Japanse ontwerper Kenzo Takada uit het einde van de jaren ‘70. Kenzo is een designer die invloeden uit verschillende culturen in zijn ontwerpen verwerkt. Hier laat hij zich inspireren door Franse boerenhemden en de Perzische harembroek. Deze hele chique variant van de harembroek is gedragen door niemand minder dan Danielle Luquet, de muze van Yves Saint Laurent.

De vrouw die in 1910 een harembroek droeg, haalde de kranten met haar gewaagde vrijgevochten look. Ook ruim een eeuw later roep de harembroek in Europa nog veel reacties op. Positieve én negatieve.

Lees verder 

Geïnteresseerd in de ontwikkeling van de ‘harembroek’? Lees dan de blog-post van Maryam Entezami over de harembroek 

Driewekelijks gaat Roberto Martins op zoek naar straatmode en maakt een match met een voorwerp uit de museale verzameling op Modemuze voor de straatkranten Z! (Amsterdam) & Straatnieuws (Utrecht). De doelstelling van deze kranten is dak- en thuislozen te helpen zichzelf te helpen. Door de verkoop van de krant kunnen dak- en thuislozen een bescheiden inkomen verwerven en (weer) een basis opbouwen van ritme, sociale contacten en zelfrespect. Het nummer met de nieuwe match kunt u nu al op straat kopen.

Andere straatmode verhalen op Modemuze:

• Denim als tweede huid
• Vintageliefde voor 'Postwar fashion'
• Mannen en geborduurde bloemen
• De flat cap is back
• Straatmode: de camouflage print