Simpelweg vrij: de broches van Keith Haring

Mocht je denken dat deze pins hebbedingetjes uit de museumwinkel zijn dan heb je niet (helemaal) ongelijk.

De afbeeldingen van vereenvoudigde, uit duidelijke contourlijnen opgebouwde figuren heb je vast herkend als het werk van Keith Haring. In de tentoonstelling 'Maison Amsterdam' staan onder andere deze pins uit de collectie Design Museum Bosch tentoongesteld - illustraties van het thema 'verzet'.

Kunst en activisme 

Haring begint zijn carrière als performancekunstenaar in New Yorkse clubs in de hoogtijdagen van de punk. Geïnspireerd door graffiti trekt hij in de vroege jaren tachtig langs metrostations om snelle illustraties op lege reclameborden te maken. Hij ervaart deze manier van tekenen ook als een performance vanwege de interactie met de omgeving en omstanders. Aan geïnteresseerden deelt hij bij deze acties buttons en stickers uit.

Broche, 1985, Inv. nr. S1988.085, collectie Design Museum Den Bosch

De universele beeldtaal van Haring valt in de smaak bij een groot publiek en dit succes stimuleert hij bewust door seriematig geproduceerd werk tegen een lage prijs op de markt te brengen. Vanwege de grote vraag opent hij in 1986 in New York de Pop Shop, waarvoor hij posters, T-shirts, buttons en andere merchandising ontwerpt. Haring zet zijn kunst en de inkomsten daaruit vaak in voor activisme rondom maatschappelijke problemen als honger, de wapenwedloop en AIDS, waaraan hij zelf overlijdt.

Simpelweg vrij

Dat Haring de verkoop van zijn werk niet alleen in eigen hand nam maar ook buitengewoon voortvarend en commercieel aanpakte wekte verbazing en wrevel. Sommigen beschouwden hem als een ‘sell-out’. Zelf zag hij het opzetten van zijn eigen verkoopkanalen als een logische voortzetting van zijn werkwijze. Hij wilde dat zijn werk bereikbaar bleef voor iedereen; galeriebezoekers en de straatjeugd uit de Bronx. De producten die nu de basis vormen van het succes van de huidige museumwinkels zijn eigenlijk een afgeleide van Haring’s buttons; betaalbare (versies van) kunst voor iedereen.

Keith Haring is altijd een straatkunstenaar gebleven. Vrijheid (van expressie) staat voor hem voorop. Dat betekent ook de vrijheid om je werk waar dan ook en hoe dan ook met de wereld te delen. Het zij illegaal als graffiti of legaal als merchandise. Zo krijgt jouw beeldtaal, jouw boodschap de grootste verspreiding. Niet gehinderd door beperkingen of hoogdravende opvattingen over wat kunst zou moeten zijn. Simpelweg vrij, vrij als de vlot getrokken lijn waarmee je volgende tekening begint.

Modemuze@Maison Amsterdam

Van 18 september tot en met 3 april 2022 zijn de broches van Keith Haring te zien in de tentoonstelling Maison Amsterdam: De stad, de mode en de vrijheid. Voor de tentoonstelling tonen 15 partnermusea een object uit eigen collectie gelinkt aan het onderwerp vrijheid en codetaal.