Cultural Threads

 
A Reversed Retrogress, Scene 1, Mary Sibande, 2013. Foto: © Image courtesy of Gallery MOMO.
nov '18 24
mei '19 19
Tentoonstelling
TextielMuseum

We leven in een wereld waarin grenzen tussen landen en mensen vervagen, machtsverhoudingen ingrijpend verschuiven en culturen vermengen. De tentoonstelling ‘Cultural Threads’ presenteert bijzonder werk waarin hedendaagse kunstenaars textiel als krachtig instrument gebruiken om hun ideeën te verbeelden over politiek-maatschappelijke vraagstukken. Zij verbinden textiel aan hun eigen zoektocht naar afkomst en identiteit in een steeds verder globaliserende wereld. Of ze gebruiken het om geschiedenissen te ontrafelen en nieuwe toekomstperspectieven te schetsen.

‘Cultural Threads’ is van 24 november 2018 t/m 12 mei 2019 te zien in het TextielMuseum. Met werk van Eylem Aladogan, Célio Braga, Hana Miletić, Otobong Nkanga, Mary Sibande, Fiona Tan, Jennifer Tee, Aiko Tezuka en Vincent Vulsma.

Detail Tampan Tree of Life, Jennifer Tee, 2016, collectie TextielMuseum.
Detail Tampan Tree of Life, Jennifer Tee, 2016, collectie TextielMuseum.

Collectieopdrachten

In opdracht van het TextielMuseum ontwikkelden vier kunstenaars nieuw werk in het TextielLab. De tentoonstelling geeft inzicht in het onderzoek- en maakproces van de kunstenaars door films, schetsen, stalen en inspiratiebronnen te tonen.

Eylem Aladogan verdiepte zich in de textielnijverheid van het Ottomaanse Rijk. Aanleiding voor haar interesse in deze periode is de huidige politieke actualiteit in Turkije. In het regime van Erdogan is er sprake van een verheerlijking van de Ottomaanse periode. In de wandkleden die Aladogan ontwierp, verwerkte ze florale motieven uit de Ottomaanse textielkunst. Zo reflecteert ze op de relatie tussen de schoonheid van ornament en politieke macht. Haar werk houdt verband met de relatie tot haar vader, die als arbeidsmigrant vanuit Turkije naar Nederland kwam. De gesprekken die zij met elkaar voerden over democratie, vrijheid en nationalisme speelden een belangrijke rol in de vorming van haar politieke bewustzijn. De twee wandkleden zijn een tastbare getuigenis van deze dialoog tussen twee generaties.

Célio Braga ontwikkelde voor het TextielMuseum de installatie 'Memory Unsettled', waarin hij de kwetsbaarheid van het menselijk bestaan onderzoekt. Vaak hanteert Braga ambachtelijke technieken als borduren, naaien, stoppen en perforeren om deze kwetsbaarheid te verbeelden. Hij verzamelde voor dit werk doeken van over de hele wereld: van Nederland en Frankrijk tot Portugal, Indonesië en Brazilië. Braga bracht er verschillende borduursels op aan. 'Memory Unsettled' verbindt persoonlijke herinneringen, symboliek en rituelen uit verschillende culturen en periodes om de emotionele realiteit van het leven, de dood, vergankelijkheid en liefde te verbeelden.

Jennifer Tee deed de afgelopen jaren onderzoek naar palepai en tampan textielen uit Zuid-Sumatra, Indonesië. Tee is gefascineerd door de kleden, omdat ze een geheugen in zich dragen dat getuigt van culturele uitwisseling en een lange handelsgeschiedenis. De kleden worden tegenwoordig niet meer gemaakt. Wel zijn er een aantal exemplaren in Nederlandse museumcollecties te vinden als gevolg van de koloniale periode. Voor het TextielMuseum ontwikkelde Tee zes geweven en geborduurde wandkleden geïnspireerd op deze doeken. In het motief is een schip verwerkt, dat symbool staat voor de levensreis, voor transitie en voor een onbekende toekomst. Voor Tee heeft dit motief persoonlijke betekenis: haar vader migreerde per schip van Indonesië naar Nederland.

Proces in het TextielLab, Jennifer Tee. Foto: Tommy de Lange i.o.v. TextielMuseum.
Proces in het TextielLab, Jennifer Tee. Foto: Tommy de Lange i.o.v. TextielMuseum.

Jennifer Tee in het TextielLab. Foto: Tommy de Lange i.o.v. TextielMuseum.
Jennifer Tee in het TextielLab. Foto: Tommy de Lange i.o.v. TextielMuseum.

Vincent Vulsma ontwikkelde voor het TextielMuseum een installatie bestaande uit drie series: 'Guinea', 'Return' en 'Voyage'. Deze werken komen voort uit het bestuderen van de trans-Atlantische slavenhandel en de rol die goederen als textiel en indigo hierin hebben gespeeld. Vulsma onderzoekt in zijn werk het logistieke mechanisme achter deze handel. Op basis van de in het Zeeuws Archief bewaarde boekhouding van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC) zet Vulsma informatie uit de logboeken van achttiende-eeuwse Nederlandse slavenschepen om in sculpturen en geweven en gelaserde doeken.

Naast de collectieopdrachten toont ‘Cultural Threads’ bestaand werk van internationale kunstenaars die zich met dezelfde thema’s bezighouden: Hana Miletić, Otobong Nkanga, Aiko Tezuka en Mary Sibande.

Audiotour 'Akwasi in je oor'

Kom alles te weten over de persoonlijke favorieten van verhalenverteller en creatieve duizendpoot Akwasi in de audiotour die hij speciaal maakte voor de tentoonstelling ‘Cultural Threads’. Hij gebruikt storytelling om zijn visie te geven op een selectie van de werken. Hij vertelt de luisteraar hoe de kunstwerken hem raken en aan het denken zetten. Poëzie, emotie, politieke statements en een verscheidenheid aan culturele referenties komen samen in zijn teksten.

Kunstkameraden YOU! @Textielmuseum

KunstKameraden YOU! nodigt 25 jonge nieuwkomers en 5 kunstenaars uit Tilburg en omgeving uit om gezamenlijk te werken aan de creatie van nieuwe kunstwerken, die parallel aan ‘Cultural Threads’ tentoongesteld worden op het Panoramadeck van het TextielMuseum. In deze kunstwerken geven de jongeren uiting aan de culturele verwevingen zoals zij die ervaren. Het TextielMuseum, met het bruisende TextielLab en bijzondere tentoonstellingen, is een inspirerende locatie voor KunstKameraden YOU! Jongeren kunnen hier kennis maken met allerlei vormen van maken en creëren: van kunst en design tot mode en populaire cultuur.

KunstKameraden is een initiatief van De Cultuurkantine. Zij hebben de afgelopen tien jaar al bijna 350 jongeren als kunstkameraad gekoppeld aan lokale kunstenaars. En daar zijn indrukwekkende werken en warme verbindingen uit voortgekomen. Het TextielMuseum biedt dan ook graag ruimte aan dit bijzondere project.

Proces in het TextielLab, Vincent Vulsma. Foto: Josefina Eikenaar/TextielMuseum.
Proces in het TextielLab, Vincent Vulsma. Foto: Josefina Eikenaar/TextielMuseum.

Publicatie

Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde publicatie (uitgave TextielMuseum, auteurs Jessica Hemmings, Caroline Boot, Liza Swaving en Christel Vesters). De themakeuze van de tentoonstelling is mede geïnspireerd door het boek Cultural Threads. Transnational Textiles Today (Bloomsbury, 2015) van Prof. Jessica Hemmings. Speciaal voor de tentoonstellingspublicatie schreef Prof. Jessica Hemmings een essay over de kunstwerken in de tentoonstelling. Zij geeft daarin aandacht aan de belangrijke rol die kunstenaars en designers spelen in de verbeelding van mondiale geschiedenis, culturele verweving en identiteit.

Voor meer informatie, zie: textielmuseum.nl