Kralentassen: van de 20ste eeuw tot nu

Vanaf de 20ste eeuw gaat de populariteit van de kralentas gepaard met heruitvindingen van deze klassieker. Nieuwe patronen, een nieuwe afzetmarkt of een geheel nieuwe mode kon de interesse in kralentassen doen opleven.

Kralentassen en accessoires 1900-1935: gebreid en geweven

Aan het begin van de 20ste eeuw was de populariteit van kralentassen op z’n retour. Op de Wereldtentoonstelling van 1900 was er veel kritiek op kralentassen: te ouderwets, een teken van wansmaak en de motieven waren niet met hun tijd meegegaan. Na 1910 keerde het tij. Aanpassingen van de patronen betekende een nieuwe bloeiperiode voor de kralentassen. Ze werden zelfs zo modieus dat bij de Franse paardenrennen van d'Auteuil in 1912 en 1914 de mannequins, gekleed naar de laatste mode, kralentassen droegen. De gebloemde kralentassen met metalen beugels die zij bij de modieuze strompelrokken uit de periode 1910-1914 droegen, lijken tegenwoordig ouderwets. De dames gaven door hun modieuze outfit echter aan dat de kralentas juist een modieus en luxueus accessoire was.

Dames bij de paardenrennen, 1910-1915.

In de periode 1921-1927 beleefde Schwäbisch Gmünd en Göppingen opnieuw een hoogtepunt in de productie van gebreide kralentassen. De kralentassen waren nu voor een groot deel bestemd voor de export naar de Verenigde Staten. Amerikaanse toeristen kochten op hun reizen door Europa graag kralentassen als souvenir.

Gebreide kralentas, Duitsland 1920-1930.

Met afbeeldingen van historische gebouwen en beroemde steden zoals Venetië vonden deze exclusieve tassen gretig aftrek. Populaire motieven waren afbeeldingen van kinderen, personen in historische setting, pittoreske landschappen met ruïnes en kastelen, en traditionele huizen in felle kleuren. Oosterse tapijtmotieven en Egyptische motieven verwijzen naar de nieuwsgierigheid en fascinatie die men toen had voor het onbekende Verre Oosten. 

Geweven handtas van kralen van geslepen staal, 1920-1930, Frankrijk.

Nieuwe kunststromingen zoals Art Deco en het kubisme zorgden voor een nieuwe impuls in motieven.

Swaggy bag, 1920-1930.

Een alternatief voor glazen kralen waren geslepen stalen kralen. Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en de USA produceerden tassen van stalen kralen. Deze werden met een weeftechniek vervaardigd. Aanvankelijk waren de kralen er alleen in de kleuren goud, zilver en brons, maar in Frankrijk werden ze later ook in andere kleuren gemaakt. De kwaliteit van de Franse tassen was veruit het beste. Een nadeel van deze tassen was dat ze erg zwaar waren. Een lichter alternatief waren aluminiumkralen.

Geweven handtas van kralen van geslepen staal, 1920-1930, Frankrijk.

Kralentassen 1935-1980

Vanaf de jaren dertig speelden kralen in tassen en accessoires een bescheidener rol.  De ontwikkeling in de kralenindustrie stond echter niet stil, er werden nieuwe materialen vervaardigd om kralen van te maken. Naast handtassen werden ook andere modellen tassen bewerkt met kralen.

De kralentassenindustrie in Duitsland was vanaf de jaren dertig bijna verdwenen. Landen als Tsjechië, in bijzonder de stad Jablonic nad Nisou, en Hongkong namen het stokje over voor de productie van kralentassen. Ook in Frankrijk, België en Italië bestonden huisindustrieën waar avondtassen en gelegenheidstassen met de hand met kralen en pailletten thuis geborduurd werden.

Tassen van houten kralen waren vlak voor de Tweede Wereldoorlog zeer populair. In de Verenigde Staten ontstond een rage van kralentassen in de jaren veertig. Grote doosvormige tassen geborduurd met kralen in de kleuren brons, zwart, blauw, wit of staalkleurig werden modieus.

Handtas van kaviaar glaskralen, 1940-1950, Verenigde Staten.

In de jaren vijftig en zestig vormde de clutch, passend bij de elegantie van de New Look, het toonbeeld van stijl. De clutch werd geborduurd of getamboereerd met glaskralen, in combinatie met borduurwerk. De kralenclutch is nog steeds het voorbeeld van een elegante avondtas. Als tegenhanger waren er voor overdag handtassen van grote fel gekleurde kunststof kralen.

Opkomende jonge modeontwerpers, zoals Pierre Cardin die zich liet inspireren door de jongerenculturen en Space Age, ontwierpen een serie kralentassen. Niet meer een clutch of handtas maar als schoudertas, die als nieuw type tas zijn definitieve entree als modeaccessoire maakte.

Handtas van metalen kralen, Pierre Cardin, 1970-1980, Frankrijk.

Ondanks dat kralentassen af en toe uit de mode zijn, blijken ze een terugkerend verschijnsel. Voor verzamelaars zijn historische kralentassen de hoogtepunten uit hun verzamelingen, terwijl fashionista’s zich weer met een moderne variant op straat durven te begeven.

Sugar Rush, Mary Frances, 2016, Verenigde Staten.