Ladies night met snor
Met alle respect voor vrouwen die een chador dragen, maar de chador is nooit mijn favoriete kledingstuk geweest. Als klein kind, eind jaren ’70, herinner ik me de Iraanse vrouwen met en zonder chador naast elkaar op de straat zowel in de hoofdstad van Iran als in kleinere steden. Ook herinner ik me nog vrouwen in chador naast vrouwen in bikini’s op het strand.
Wat is eigenlijk de oorsprong van dit typisch Perzische kledingstuk?
Chador
Met de Iraanse revolutie in 1979 kwam er een einde aan de kledingvrijheid in Iran. Er kwam een strikte Islamitische dress code, de “hijab” werd verplicht voor vrouwen en hoewel de chador niet verplicht is werd dit kledingstuk snel populair.
Bedekking voor het hele lichaam
Sommige vrouwen dragen in Iran over hun hijab ook nog een chador bij het naar buiten gaan. De chador wordt met name gedragen door conservatieve islamitische en traditionele vrouwen. Een chador is gemaakt van een lange stof, op lichaamslengte gesneden en open aan de voorkant, rond aan de onderkant. Het kledingstuk heeft geen andere opening en wordt met de handen vastgehouden. Hij bedekt het gehele lichaam behalve het gezicht.
Tent of haik
De etymologie van het woord “chador ” is onbekend, maar letterlijk betekent het woord “tent” in het Perzisch. En voor mij lijkt het kledingstuk ook werkelijk op een tent! De herkomst van het kledingstuk is onbekend. Misschien ontwikkelde het Perzische kleding stuk “sjaal” zich over de tijd tot “chador” voor vrouwen na de komst van Arabieren in Perzië en de verplichte Islamitische kledingcode voor mannen als vrouwen in publiek. Of misschien komt de chador van de Arabische haik (huik in het Nederlands) en veranderde die in een Perzische chador?
Zijden Sluier, chador, collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen, TM-4067-8
In ieder huis een chador
Volgens de Islamitische wet moeten meisjes vanaf hun negende leeftijd bedekt worden, dus bij een conservatieve of een traditionele familie kan een meisje vanaf haar negende een chador dragen. In de moskee moeten alle vrouwen een chador dragen en soms dragen vrouwen ook bij de begrafenissen een chador. Dus dat betekent dat bijna in ieder huis in Iran een chador te vinden is! De chador wordt ook gedragen in landen die beinvloed zijn door de Perzische cultuur zoals Irak, Afghanistan en India.
Voor een klassieke chador (voor een vrouw van 165 cm lang), is 4,75 cm stof van 120 cm breedte nodig. Chadors worden in de winkels, online en ook in de speciale Islamitische kleding ateliers per opdracht van de klanten gemaakt. De stof, model en de naaister (!) bepalen de uiteindelijke prijs.
Van bloempatroon tot diep zwart
Er zijn diverse chadors zoals de “Chador namazi” speciaal voor gebed, deze wordt van lichte stoffen gemaakt. De conservatieve zwarte chador van zwarte stoffen is de “chador siyah”. En er bestaan ook vele chadors met licht gekleurde of met bloemen design stoffen voor gebruik binnenshuis.
De laatste jaren werd ook naast de ,“zeg maar”, klassieke chadors, diverse nieuwe varianten van chadors ontworpen, zoals chadors met mouwen. Een mix van Arabische abaya, en chador. Dergelijke nieuw model chadors zijn geschikt voor werkende vrouwen in de regering of overheidsdiensten. In de privé sector dragen vrouwen overigens geen chador maar wel een hoofddoek.
Ladies night met snor
In mijn kindertijd hoorde ik grappige verhalen over de chador. Bijvoorbeeld als een vrouw even naar de markt moest gaan en had geen zin om zich te kleden en opmaken droeg ze snel een chador over haar huiskleding en ging ze naar de markt! Of jongere mannen die voor een grap een chador aantrokken en zo naar de “ladies night” van hun familie of vrienden gingen!
Verzet
Decennia later, zien we Iraanse mannen met chador in de wereld media, maar deze keer niet voor de grap, maar om Iraanse vrouwen te steunen tegen het gedwongen dragen van de hijab. Iraanse mannen dragen de chador als een blijk van solidariteit met de Iraanse vrouwen die in het hele land gedwongen worden om zich te bedekken in het openbaar. Hoewel er veel verzet is tegen het gedwongen dragen van de hijab in Iran, draagt ongeveer 65% van de vrouwen nu een chador buitenshuis, uit gewoonte maar ook uit angst, vooral meer in steden dan in Tehran.
Ik hoop op meer "kleding" vrijheid voor mijn landgnoten in Iran waarbij mensen zelf mogen bepalen wat ze willen dragen!
Bronnen:
Telefonisch interview met mijn contacten in Iran
Price, M & Waibel, Z. (2012): Iran: 5000 years of clothing, jewelry and cosmetics.
Mehrassa Gheibi : A history of Persian Costume
http://thekarachiite.com/features/iranian-men-don-hijabs-in-solidarity-with-women.html
https://www.ad.nl/lifestyle/iraanse-mannen-dragen-hoofddoek-uit-solidariteit-met-vrouwen~ac7e2d44/
Deel
Aanvullingen
Vul deze informatie aan of geef een reactie
Reactie