In gesprek met: costumière en re-enactor Corina van der Linden

Op de parkeerplaats trekt Corina van der Linden haar achterbak open. Ze is net bij het Openluchtmuseum in Arnhem geweest waar ze kledingstukken van eigen hand heeft opgehaald. Ze heeft zelfs een paar kostuums speciaal voor dit interview meegenomen. ‘Dit vind je vast leuk om te zien’, kondigt Corina aan.

De druilerige ochtend wordt opgesierd door de geborduurde en met historisch kant bewerkte kostuums die tevoorschijn komen (afb. 1, 2 en 3). Met passie vertelt de costumière en re-enactor over haar werk.

Afb. 1 Detail machinaal borduursel op fluweel bij daglicht

Afb. 2 Detail machinaal borduursel op fluweel bij kunstlicht

Afb. 3 Empirejapon met borduursel in vol ornaat gedragen door Corina, Château Malmaison, september 2014 (Foto Luc Morel)

Charles Montaigne

‘Het begon bij het zien van de Sissi films’, vertelt Corina van der Linden bij een kopje koffie. ‘Daar droegen de prinsessen zulke mooie japonnen.’ Toen ze acht jaar oud was vond Corina in de bibliotheek een boek over historische kostuums. Samen met haar moeder heeft ze toen één van die kostuums nagemaakt op de maat van een pop (afb. 4). Hier is de liefde voor historische kostuums ontstaan.

Afb. 4 Poppenkostuum gemaakt door Corina op haar achste met kostuumboek waar de inspiratie vandaan kwam. (Foto Van der

Hierna naaide Corina stiekem, omdat ze volgens haar moeder nog te jong was om met gevaarlijke naaimachines overweg te gaan. Dit hinderde haar niet in haar liefde voor historische kostuums. Vanaf de middelbare school volgde ze vakken als kostuumgeschiedenis en textiele werkvormen. Als kroon op haar studie zou ze de theaterkostuumopleiding gaan volgen op modeacademie Charles Montaigne (tegenwoordig het AMFI) in Amsterdam. Tot haar verdriet werd die studierichting na Corina’s propedeuse afgeschaft. De school wilde verder in hedendaagse mode, maar Corina niet. Ze heeft haar opleiding tot costumière toen eigenhandig zonder schoolinstituut voortgezet.

Tijdens speciale bijeenkomsten bij kostuumverzamelaar Jacoba de Jonge en bezoeken aan kostuumdepots heeft de costumière veel van haar kennis opgedaan. ‘Kleding kun je het beste bestuderen met je neus er bovenop en binnenin’, aldus Corina. Anders dan in een opstelling in het museum, kun je onder begeleiding van een collectiebeheerder in het depot kostuums van heel dichtbij bekijken. Voor iemand die kleding exact namaakt zoals dat oorspronkelijk gedaan werd, is het zeer informatief om de constructie van een kostuum tot in detail te kunnen bekijken.

Costumière en re-enactor

Als maker van historische replica’s van kostuums creëert Corina alleen kostuums zoals die in de historische stijl gedragen zouden kunnen zijn. Ze gebruikt dus geen synthetische stoffen en ritsen zijn uit den boze (deze werden voor 1920 vrijwel niet toegepast).

Corina maakt ook wel eens gebruik van authentiek oude stoffen, zoals kant (afb. 5) of fluweel. Is dit wel historisch verantwoord? Volgens Corina wel. Het zijn stukken stof die los van een kostuum weinig historische waarde hebben. Op deze manier heeft de stof nog een nuttig gebruik.

De costumière maakt replica’s voor verschillende musea, zoals het Openluchtmuseum. Aan de hand van foto’s bepaald ze samen met een onderzoeker, hoe de kleding eruit moet komen te zien. De kleding wordt gedragen door museummedewerkers die het verhaal van de uitgebeelde personage vertellen.

Afb. 5 Hoedensjaal, zijde bandjes, empire voorstuk dat op korset kan worden vastgezet, veren rond 1900, collectie Van der Linden (Foto Van der Linden)

Naast kostuums voor musea, maakt Corina veel kostuums voor re-enactors. Deze mensen herbeleven de geschiedenis door historische kleding te dragen en zich te omringen met historische scènes. Men spreekt vaak vanuit de derde persoon; de re-enactors gedragen zich doorgaans wel volgens de normen en waarden van de historische periode, maar acteren meestal niet dat ze een historisch persoon zijn. Een uitzondering hierop is de reconstructie van de Slag bij Waterloo in juni 2015. Het is dan 200 jaar geleden dat de slag plaats vond. Aan de reconstructie doen ongeveer 5000 figuranten mee waarvan een groot deel re-enactor is.

Re-enactment is een hele intensieve hobby. Er gaat veel tijd in het leren kennen van een historische periode zitten en het uitvoeren is vaak ook een hele happening. Zo zit Corina bijvoorbeeld in het bestuur van Stichting Revérence. Deze stichting organiseert eens per jaar een bal in Napoleontische stijl op een bijzondere locatie zoals een kasteel.

Sharing is Caring

Er is een verschil tussen de kennisdeling van musea en de kennisdeling onder re-enactors. Re-enactors staan open voor suggesties op een kostuum, terwijl musea altijd historisch accuraat moeten blijven. Musea mogen niet zo maar een eigen interpretatie geven aan een kostuum; ze mogen geen fouten maken. Om die reden kan het zijn dat sommige technische vragen over hoe een ingewikkeld kostuum in elkaar zit, eerder door een re-enactor zullen worden beantwoord, dan door een museummedewerker.

Wat betreft kennis over historische kostuums kan je zeker bij Corina terecht. Zelf hoopt ze dat musea ook wat toegankelijker zijn voor mensen van buitenaf. Vaak is het nog een hoge drempel voor geïnteresseerden om overheen te stappen om te vragen of hij of zij een keer een kostuum van dichtbij zou mogen zien. ‘Mensen zouden brutaler moeten zijn en gewoon vragen of ze in het depot mogen kijken!’

Voor meer informatie of contact met Corina van der Linden, bezoek dan haar site: www.crien-oline.nl.

Sterre Snijders heeft Corina van der Linden gesproken naar aanleiding van haar onderzoek voor Modemuze naar de overeenkomsten en de verschillen tussen hoe musea en re-enactors onderzoek doen en hoe zij hun kennis delen.