Een kraplap als beloning

Aaltje C. (*1926) uit Staphorst moest tot mei 1940 naar school. Ze werd echter al in de loop van 1939 ‘voor nacht en dag uitbesteed’ bij een boerenfamilie in het dorp.

Dat betekende dat ze vanaf dat moment zeven dagen per week op haar dienstadres woonde. Voor en na schooltijd moest ze helpen met melken, het verzorgen van het vee en meehelpen in de huishouding. Bij haar volgende werkgever kreeg ze een deel van haar loon uitbetaald in kleding.

Uitbetaald in kleding

Ze mocht van haar bazin naar ‘Jan Fraansie’ (Jan Vloedgraven) die een textielwinkel had. Hier mocht ze stof voor een kerkschort met twee bijpassende kraplappen uitkiezen. Een kraplap is een kledingstuk voor vrouwen en meisjes dat het bovenlichaam bedekt. Het bestaat uit een voor- en achterpand, sluit op de schouders en is doorgaans met banden en lussen vastgestrikt. Dat je een deel van het loon in de vorm van kleding of textiel uitbetaald kreeg was bij vorige generaties gebruikelijk, maar begon in die tijd eigenlijk al te verdwijnen.

De kraplap voor volgende generaties

Aaltje droeg de kraplappen af en toe zondags naar de kerk, als ze tenminste niet in de rouw was. Toen ze de kraplappen en de schort kreeg, maakte de naaister oprijgen in de lengte en breedte zodat ze ‘mee konden groeien’. In de loop van de tijd heeft ze daardoor de kraplappen en de schort telkens aan kunnen passen aan haar veranderend figuur. Na het overlijden van haar zoon en haar man (in 1992 en 1994) besloot ze voortaan in de rouwdracht te blijven. Haar gekleurde kleding verdeelde zij onder haar dochters en schoondochters. Dochter Hendrikje (*1952) kreeg één van de beide kraplappen plus de schort. Hendrikje vermaakte ze en draagt ze sindsdien af en toe op zondag naar de kerk.

De achterkleindochters van Aaltje lopen niet meer in streekdracht. Geen van hen hoefde na de basisschool meteen aan het werk. Als ze hun kleding één seizoen hebben gedragen is de kleding uit de mode en wordt afgedankt.