Huipil

Functie: Het vrouwelijke kledingrepertoire bestaat uit een meerkleurig bovenstuk genaamd huipil; een rok genaamd falda of corte; een geborduurd of geweven ceintuur genaamd faja; versiering voor het hoofd en haar genaamd cinta; en een doek voor verschillende doeleinden genaamd tzute of servilleta. Volgens Osborne (1935) is het woord huipil afgeleid van het Azteekse woord Huipili wat 'mijn bedekking' betekent. De meeste huipils zijn geweven op een heupweefgetouw, maar in sommige gebieden zijn deze vervangen door een trapweefgetouw of soms zelfs huipils gemaakt in de fabriek. Er is grote variatie per dorp in de manier waarop ze gemaakt zijn, gedragen worden en versierd zijn. De huipil is opgebouwd uit één, twee of drie banen stof. Als meerdere banen gebruikt worden, worden deze aan elkaar genaaid d.m.v. een decoratieve oversteek genaamd randa. De opening voor het hoofd is rond, vierkant of V-vormig als een huipil uit één of drie panelen is gemaakt. De huipil kan los gedragen worden of in de rok worden gestopt. De meest voorkomende methode die gebruikt wordt om de huipil te versieren is borduren. Er zijn huipils voor iedere dag en huipils die voor speciale gelegenheden zoals bruiloften en cofradia gebruikt worden. Een vrouw kan maanden bezig zijn met het weven van een huipil. Door de keuze van design, materiaal en afwerk techniek kan informatie gelezen worden over de vrouw haar herkomst, haar sociale status, religieuze achtergrond en individuele persoonlijkheid. Beschrijving: Deze huipil bestaat uit twee banen die aan elkaar vast zijn gemaakt d.m.v. een randa van rood, blauw en oranje. Ook de zijkanten van de huipil zijn dicht gestikt met een groene randa, maar er is wel ruimte over gelaten om de armen doorheen te steken. De stof is geweven in een streepmotief. De basiskleur is rood en de strepen bestaan uit verschillende kleuren, o.a. oranje, paars, wit, zwart en blauw. De ronde halsopening die open is is geborduurd met de kleuren blauw, wit, geel, rood, groen, licht blauw en oranje. Aan de voorkant en achterkant is een zonmotief geborduurd met deze kleuren. Toelichting: Deze mooie huipil is traditioneel voor dagelijks gebruik. Eenvoudig en oud. Literatuur: Osborne, Lilly de Jongh (1935) Guatemala Textiles. New Orleans: Dept. Of Middle American Research, the Tulane University of Louisiana