Rugsieraad van verguld zilver met kornalijn

 

Dit sieraad werd door pasgetrouwde vrouwen bij de Tekke-Turkmenen op de rug gedragen, bevestigd aan het haar. Behalve met vijf kornalijnen is het stuk onder meer versierd met in vergulding...

Objectnummer
RV-5000-116
Instelling
Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen
Periode
1800-1900
Herkomst
Turkmenistan

Dit sieraad werd door pasgetrouwde vrouwen bij de Tekke-Turkmenen op de rug gedragen, bevestigd aan het haar. Behalve met vijf kornalijnen is het stuk onder meer versierd met in vergulding uitgevoerde bladranken. Het centrale veld heeft een decoratie van bladranken met een rand van bladranken in spiraalvorm. De omlijning wordt gevormd door randen van zilverdraad met spiraalmotief. Een sieraad zoals dit werd van generatie op generatie (van moeder op dochter) doorgegeven. Meestal werden dergelijke stukken op veilige plaatsen in de beslotenheid van het huis bewaard en slechts bij feestelijke gebeurtenissen, zoals huwelijken, gedragen. Het totale gewicht aan sieraden dat een bruid bij haar huwelijk meetorste, kon meer dan vijftien kilogram bedragen. Stukken zoals dit rugsieraad worden in de literatuur meestal als "hartvormig" omschreven. De hypothese dat het hier om een gestileerde uitbeelding van een speer- of pijlpunt zou gaan, lijkt echter zeker zo waarschijnlijk. De rug is immers dat deel van het lichaam dat de mens het minst tegen kwade invloeden die hem schade zouden kunnen berokkenen kan beschermen. Door op de rug sieraden met een afweerfunctie te dragen, kon de mens zich tegen allerlei soorten bedreigingen indekken. Ook de rode halfedelsteen kornalijn, veelvuldig gebruikt in sieraden van de Tekke-Turkmenen, vervulde een magische afweerfunctie. Tekkesieraden kenmerken zich verder door de toepassing van vuurvergulding op zilver. Bij vuurvergulding wordt een amalgaam van kwikzilver en goud aangebracht op het oppervlak van een metalen sieraad. Door het amalgaam licht te verhitten, verdampt het kwik en zet het laagje goud zich vast. Deze vorm van vergulding is zeer goed bestand tegen oxidatie. Het hoogtepunt in de productie van Turkmeense sieraden lag in de negentiende eeuw, toen met name de Tekke-Turkmenen tot ver in Iran en Afghanistan razzia's uitvoerden, op zoek naar mensen voor de lucratieve slavenmarkten van de stedelijke centra in Centraal-Azië. De hieruit voortvloeiende rijkdom werd voornamelijk in sieraden belegd.

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie