Katoenen kokerrok door L. Metz met hoorn des overvloeds en bloemen

 

Batik van Metzelaar, een zeer bekende Indo-Europese batikkerij, met de kepala ('hoofd') met een grote vogel op een tak, bloemen en vlinders op diagonale lijnen. De badan ('lichaam') heeft de...

Maker
Vervaardiging: Lien Metzelaar
Objectnummer
TM-5663-791
Instelling
Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen
Periode
ca. 1900
Herkomst
Pekalongan (regentschap)

Batik van Metzelaar, een zeer bekende Indo-Europese batikkerij, met de kepala ('hoofd') met een grote vogel op een tak, bloemen en vlinders op diagonale lijnen. De badan ('lichaam') heeft de zogenoemde horn of plenty (hoorn des overvloeds) met bloemen. Metzelaar kon zelf deze, onder de oudere Indo-Europese en Europese dames populaire, chocoladebruine kleur niet maken. Een plaatselijke vrouw, Marjati, die in een kampong aan de rand van Pekalongan woonde, bezat het recept van een plantaardige kleurstof die deze kleur maakte. Metzelaar, en later van Zuylen, vroegen haar deze kleur te maken (Veldhuisen, 1993:102). In de periode tussen 1870-1880 verdubbelde de Europese gemeenschap op Java, waarbij het aandeel van Europese vrouwen toenam. Dit had merkbare effecten op de batikontwerpen. Een van de meest invloedrijkste batiksters was Lien Metzelaar (geboren: de Stoop). Zij begon haar batikwerkplaats in 1880 en werkte door tot 1919. Dhr. Metzelaar, regeringsambtenaar, stierf relatief jong, waarbij hij Lien achterliet met vier kinderen en een kleine toelage. Als bijverdienste ontwierp ze batiks voor de verkoop. Een Arabische handelaar bracht deze produkten naar Batavia, en leende Mevrouw Metzelaar geld zodat ze batiksters aan kon nemen. Veel van haar batiks eindigde in Nederland. Aanvankelijk signeerde ze haar werk met L.Metzelaar Pekalongan, maar veranderde dit later in L. Metz Pek. Haar invloed op de veranderingen in batikmotieven was groot. Zo was zij degene die begon met het afbeelden van enkel een (simpel) bloem'boeket' in de kepala. Ook het gebruik van gestippelde diagonale lijnen als opvulmotief is aan haar toegeschreven. Nog een ander kenmerk is het gebruik van een embryo-vogel in de kepala. Zelfs op de oude handgedrukte imitatie-batiks van de katoendrukfabriek van Fentener van Vlissingen in Helmond komen deze kenmerken terug (Veldhuisen, 1993:76-79).

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie