De vrijheid vieren met een Oranjespeld

 
Ri
10 juni 2021
Conservator moderne kunst & vormgeving bij CODA Apeldoorn

Oranje als kleur van bevrijding - dat zien we vooral in de naoorlogse periode. In de tentoonstelling 'Maison Amsterdam' staan onder andere enkele Oranjespelden en broches uit collectie CODA. In dit blog deel ik enkele oranjegezinde objecten uit onze collecties. 

Een herinneringsbord van keramiek ter herinnering aan het 40-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina beschilderd met een gekroonde W in een blauw veld met Nederlandse vlaggen en appels van Oranje langs de randen.
Herinneringsbord van keramiek ter herinnering aan 40-jarig regeringsjubileum koningin Wilhelmina 1898-1938. Collectie: CODA, objectnummer V00295.

Apeldoorn heeft een bijzondere band met de koninklijke familie vanwege de aanwezigheid van Paleis Het Loo. Wilhelmina, koningin tijdens de oorlogsjaren, trok zich terug op Paleis Het Loo nadat zij afstand gedaan had van de troon in 1948. Vanwege deze geschiedenis heeft CODA in de museumcollectie een grote hoeveelheid stukken gerelateerd aan de Oranjes, zoals herinneringsbekers, bordjes, lepels etc.

Een oranje pakje sigaretten bedrukt met een gekroonde W en de datum 31 augustus 1941.
Pakje sigaretten uitgeworpen door geallieerden ter gelegenheid van de verjaardag van koningin Wilhelmina, 1941. Collectie: CODA, objectnummer V00068.

Twee oranje rozetten waarvan 1 met een rood, wit en blauw gestreepte knoop, een speld met een oranje strik, een speld met een metalen hanger met een afbeelding van koningin Wilhelmina en een oranje corsage.
5 Oranjespelden waarvan een met de beeltenis van koningin Wilhelmina gemaakt na de bevrijding, 1945-1947. Collectie: CODA, objectnummer V01723.

Deze Oranjespelden zijn ook een voorbeeld hiervan. Ze werden gemaakt na de bevrijding van de Tweede Wereldoorlog en zijn vermoedelijk zelfgemaakt.

Een papieren proclamatie ondertekend door koningin Wilhelmina met bovenaan de pagina het Nederlandse Rijkswapen in oranje.
Proclamatie koningin Wilhelmina in verband met de bevrijding, 1945. Collectie: CODA, objectnummer P04289.

Door het dragen van dit soort corsages en spelden konden bewoners van Apeldoorn hun vreugde over de bevrijding én hun oranjegezindheid uitdragen. Ook koningin Wilhelmina, die uiteindelijk door velen als een symbool van het Nederlands verzet tegen de Duitse overheerser werd gezien, komt terug in een van de spelden.

Een zelfgemaakte oranje zijden rozet met rood, wit en blauw gestreepte randen.
Oranje rozet van zijde, ca. 1950. Collectie: CODA, objectnummer V03009.

Modemuze@Maison Amsterdam

Van 18 september tot en met 3 april 2022 zijn de Oranjespelden te zien in de tentoonstelling Maison Amsterdam: De stad, de mode en de vrijheid. Voor de tentoonstelling tonen 15 partnermusea een object uit eigen collectie gelinkt aan het onderwerp vrijheid en codetaal.

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie